Bilge Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. Sorumlu değerleme uzmanı ve Genel Müdürü Ahu MİNARECİ KÜÇÜKAĞA, yabancı uyruklu kişilerin gayrimenkul alım-satım işlemlerinde değerleme (ekspertiz) raporu alımı hakkında ana hatları ile merak edilenleri cevapladı.
Değerleme raporu yabancıların gayrimenkul alımları için mi zorunluluk?
-T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından yayımlanan 15.02.2019 tarih 2019/1 sayılı genelge ile yabancı uyruklu kişilere artık sadece vatandaşlık başvurusunda değil, aynı zamanda alıcı veya satıcı olarak taraf oldukları tüm satış işlemlerinde de ‘gayrimenkul değerleme raporu’ zorunluluğu getirilmiştir.
Değerleme raporunu kimden temin edeceğiz?
-Söz konusu değerleme raporlarının BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) tarafından yetkilendirilmiş Bağımsız Gayrimenkul Değerleme şirketleri tarafından hazırlanması gerekiyor. Bu firmalar BDDK sitesinde kayıtlı olup şahıs ve yetkisi olmayan firmaların raporları kabul edilmemektedir.
Değerleme raporunu ne zaman almalıyız, değerleme raporu daha önce tanzim edilmiş taşınmazların bu raporları geçerli midir?
Değerleme raporlarının süresi düzenlendiği tarihten itibaren üç ay süreyle geçerli sayılacak. Üç aylık süre içinde söz konusu gayrimenkul yeni bir satış işlemine konu olursa değerleme raporu geçerliliğini koruyacak.
Değerleme raporu nasıl hazırlanmaktadır?
Gayrimenkul değerleme lisansına sahip olan uzmanların (eksperlerin) Yetkilendirilmiş Gayrimenkul değerleme kuruluşlarının onayı ile TDUB tarafından yayımlanan uluslararası değerleme standartları ve diğer mevzuat ile uygulama prensipleri geçerli olan değerleme raporları
1.RAPOR BİLGİLERİ
2.TAPU KAYIT BİLGİLERİ
3.KONUM, ULAŞIM VE ÇEVRE BİLGİSİ
4.GAYRİMENKULE İLİŞKİN YASAL İNCELEMELER
5.ANA TAŞINMAZIN FİZİKSEL, YAPISAL VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ
6.DEĞERLEMEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
8. BELİRLENEN DEĞERLEME YAKLAŞIMI
9.PAZAR ARAŞTIRMASI
11. SONUÇ
12.KISITLAMALAR VE SINIRLAMALAR
13.EKLER
Bölümlerinden müteşekkildir.
Değerleme raporu Kaç günde hazırlanarak teslim edilmektedir?
Gayrimenkul değerleme raporu mobil imzalı olarak kep sistemi üzerinden işlemin yapılacağı tapu müdürlüğü sistemine online olarak aktarılmaktadır. İşlemin yapılacağı günün sabahında tapu kep sistemine aktarılmış olur.
Değerleme raporunun maliyeti ne kadardır?
Değerleme raporlarında hizmet bedelleri taşınmaza takdir edilen değerden daha çok taşınmazın niteliği, alanı, vasfı, konumlu olduğu bölge, resmi kurum incelemeleri için ödenen resmi kurum harçları ( Her il, ilçe belediyesinde resmi kurum harçları farklılıklar göstermektedir.) gibi etkenlerden ötürü değişkenlik göstermektedir. Ancak bu hizmet bedelleri her yıl Türkiye Cumhuriyeti tarafından belirlenen Değerleme Asgari Ücret tarifesinin altında olamaz. En sağlıklı rapor hizmet bedeli için tapu bilgilerinin verilmesi gerekmektedir.
Değerleme raporu zorunluluğu İle Ne Amaçlanıyor?
Kısaca değerleme raporu zorunluluğunun kapsamında;
*Taşınmaz değerleme sistemi oluşturulabilmesi
*Yabancı yatırımcılar için güvenli ve reel değer verisi sağlamak
*Oldukça farklı analizleri kapsayan taşınmaz değerlerini sektörün uzmanları olan değerleme uzmanları (eksper) tarafından üretilmesini sağlamak
*Yatırımcı ve alıcının hukuki hakkını korumak, sağlıklı rapor ile doğru değere ulaşarak dolandırıcılığı önlemek
*İnşaat piyasasında Kayıt dışı ekonominin önüne geçerek vergi kaybını önlemek
Amaçlanmaktadır.